آيا خدا گوگلى است؟

وعنده مفاتيح الغيب لا يعلمها الا هو و يعلم ما في البر و البحر و ما تسقط من ورقة الا يعلمها ولا حبة في ظلمات الارض ولا رطب ولا يابس الا في كتاب مبين (انعام - ۵۹)

گوگل بى‌شک يکى از پيش‌رفته‌ترين دست‌آوردهاى AI است؛ آن‌هم در شرايطى که دانش موتورهاى جست‌وجو مراحل نوپايى را مى‌گذراند. دور از ذهن نيست که با پيش‌رفت فن‌آورى و محصولاتى از قبيل Google Earth، افتادن حتا برگى از درختى دورافتاده هم از ديد گوگل پنهان نماند. گوگل سخت مشغول جمع‌آورى اطلاعات است و باز دور از ذهن نيست که گوگل بالاخره به بزرگترين مخزن دانش بشرى تبديل شود، آن‌چنان‌که هيچ رطب و يابسى نباشد، مگر اين‌که در گوگل پيدا شود!!
واضح است که گوگل با تمام اين پيش‌رفت‌ها باز نخواهد توانست ادعاى خدايى کند (!) در مثل که مناقشه نيست؛ به جاى افتادن برگ، مسير حرکت تک تک مولکول‌هاى هوا، آب درياها و سلول بدن تمام جانوران را در نظر مى‌گيريم. فکر نمى‌کنم هيچ چشم‌اندازى از گوگل چنين ادعايى داشته باشد. خدا ولى اين همه را مى‌داند، اما آيا مسير حرکت الکترون‌‌ها و ديگر ذرات بنيادى را هم مى‌داند، بر خلاف اصل عدم قطعيت؟! بى هيچ نگرانى از بابت تکفير شدن مى‌گويم نه، چون خدا قرار نيست غير عقلانى باشد (مثلا سنگى بسازد که خودش نتواند بلندش کند!)

ولى سؤال من، خدا بودن گوگل نبود، گوگلى بودن علم خداست، که البته در کلام ما جواب اين سؤال هم منفى است. اصولا بنا به فلسفه علم جديد، علم گوگلى نيست. علم يک مخزن پر از گزاره‌ها نيست که دانشمند سطل بيندازد و از آن آب بکشد. علم نورى‌ است که دانشمند به جهان مى‌تابد. خوب البته هستند فيلسوفانى که بر عکس معتقدند گوگل نشان مى‌دهد که علم مخزن است و نه چراغ و فانوس. به طور مشخص عده‌اى معتقدند هوش مصنوعى - که گوگل يکى از شاه‌کارهاى آن است - از استقرا در برابر پوپر دفاع مى‌كند. من مخالفم و در فرصتى ديگر توضيح خواهم داد که چرا فکر مى‌کنم اتفاقا هوش مصنوعى از همان آموزه‌اى استفاده مى‌كند که پوپر بر مبناى آن با استقرا مخالفت مى‌کرد. به عنوان يک اشاره کوچک خاطرتان باشد که در تمامى الگوريتم‌هاى هوش مصنوعى وجود يک توليد کننده عدد تصادفى لازم است …
آقا نه گوگل خداست و نه خدا گوگلى!!