بررسیهای ریشهشناختی نشان میدهد که واژهی "دیو" در تمامی زبان های آریایی، معنای "خدا" داشته یا دست کم، نام یکی از خدایان بوده است. در سَرزبان آریایی، این واژه را برگرفته از فعل "deiw-" میدانند که به معنای "درخشیدن" است و این خود نیازمند بررسی و پژوهش است که در دیدگاه آریایی کهن خدا و نور و درخشش چه پیوندی با هم داشته اند.
باری، دیو در زبان سانسکریت "devā" بوده که به خدایان کهن آریایی اطلاق میشده است و هنوز نیز در هندی معنای خدا میدهد (deva).
در زبان یونانی این واژه به صورت "zeus" در میآید که نام رییس و پدر خدایان یونانیان باستان است. "ژوپیتر" Jupiter نیز که پدر خدایان رومی است بخش نخستش(Ju) از همین ریشه است.
در لاتین "deus" معنای خدا میدهد و از این واژه و مشتقات آن میراثی بس درخور توجه در زبان های جدید اروپایی به جا مانده است. در زبان فرانسه "dieu" در ایتالیایی "dio" و در اسپانیایی "dios" همگی معنای خدا را بر دوش میکشند.
در زبان انگلیسی نیز این واژه به صورتهای گوناگون بر جای مانده است که در زیر چند نمونه را معرفی میکنم: واژهی "deity" که در انگلیسی ِ امروز "خدا" معنی میدهد، با واسطه از فرانسوی، از "deitas" لاتینی گرفته شده است. واژهی دیگر "divine" به معنای "خدایی/الهی" است که این هم از "divinus" لاتینی گرفته شده است . واژهی دیگر "deism" است به معنای "خداگرایی" (نوع خاصی از باور به خدا) که از همان ریشهی لاتینی است.
پ.ن. به اینها اضافه کنید thou و two را. تویی و دویی در برابر خدایی. هر قومی خدای خودش را خوب میدانسته و خدای دیگران را بد.
همچنین به این نکته توجه کنید که Jupiter از نظر مصداقی همان Ishtar است و Ishtar (مشتری) ریشه star است به معنی عام ستاره. Astarte و Ashtoreth و Astaroth نیز باید همین خدایبانو باشند. و شاید این همان ریشه اسطوره یا story است!
ضمن اینکه چه بسا Jesus همان Zeus باشد!
۲ نظر:
جمله اولت را مستند كن من چنين كلي نديده ام حد اقل در اوستا و متون زرتشتي اينگونه نيست و اهورامزدا اهريمن يكي نيستند و اهريمن ديو است و اهورا خوتاي يا خداي
اول اینکه این نوشته تمامش از آقا یا خانم آریا ادیب است. بعدش هم قبول داریم که در متون زرتشتی اهورامزدا و اهریمن متفاوت هستند. ولی به هر حال دیو به عنوان ریشه لغوی خدا وارد خیلی زبانها شده.
ارسال یک نظر