۱۳۸۹ خرداد ۳۰, یکشنبه

هوش فضایی


در کهکشان ما حدود 1011 ستاره وجود دارد. تقریبا تمامی ستارگان به جز غول‌های سرخ نوعی منظومه دارند. غول‌های سرخ تنها درصد کمی از کل جمعیت ستارگان را تشکیل می‌دهند. بنا بر این می‌پذیریم که حدود 1011 منظومه شمسی در کهکشان ما وجود دارد.
تنها منظومه‌های نسل دوم که عناصری بیشتر از هیدروژن و هلیوم دارند، ساختار مناسب حیات دارند، که این حدود نیمی از منظومه‌های کهکشان ما را تشکیل می‌دهند. بنا بر این حدود 1010 منظومه مناسب تشکیل حیات در کهکشان ما وجود دارد.
می‌دانیم آب مناسب‌ترین حلال برای حیات است ولی دور از انتظار نیست که آمونیاک مایع و متان مایع نیز بستر مناسبی برای تشکیل گونه‌های دیگری از حیات باشند. بنابر این شرط وجود آب را برای حیات وارد نمی‌كنیم و همان عدد 1010 را به عنوان ساختار مناسب شیمیایی حیات می‌پذیریم. البته مدار سیاره باید در ناحیه مناسبی نسبت به ستاره باشد، نه چندان نزدیک که حلال حیات تبخیر شود و نه چندان دور که این حلال منجمد شود و انرژی کافی به سیاره نرسد. حتا اگر ۱۰ درصد منظومه‌های با ساختار شیمیایی مناسب حیات سیاره‌هایی در این محدوده داشته باشند، به عدد 108 خواهیم رسید. از طرفی احتمالا ستاره‌های غول‌پیکر فرصت حیات را به طور کامل بسوزانند؛ پس به همان ۱۰ درصدمنظومه‌هایی بسنده می‌کنیم که خورشیدشان در قد و قواره خورشید ما هستند. تا این‌جا می‌شود 106 منظومه با امکان حیات. اگر در هر منظومه ۲ سیاره با امکان حیات وجود داشته باشد می‌توان با یک تخمین محافظه‌کارانه گفت که در کهکشان ما حدود ۱۰ میلیون سیاره وجود دارد که در مرحله‌ای از تکامل به سر می‌برد، که با فرض وجود انرژی و زمان کافی به حیات و هوش و آگاهی رسیده یا خواهند رسید. سیاره ما حدود ۴/۵ میلیارد سال است که وارد عرصه تکامل شده است. فرض کنیم نیمی از نامزدهای تکامل پیش از ما و نیمی دیگر بعد از ما باشند؛ این یعنی باید انتظار یک میلیون حیات هوشمند را در کهکشانمان داشته باشیم. اما حجم کهکشان ما افزون بر 1014 سال نوری است. توزیع 106 سیاره در این فضا به طور یک‌نواخت یعنی فاصله سیاره‌های هوشمند حدود ۵۰۰ سال نوری است. اگر عمر میان‌گین حیات هوشمند در هر سیاره را ۱۰۰ میلیون سال فرض کنیم، آنگاه با فرض معقول توزیع یک‌نواخت، هر سیاره دارای هوش در زمان خود تنها با ده هزار سیاره واجد هوش دیگر هم‌دوره خواهد بود، که فاصله میان‌گین آن‌ها ۲۵۰۰ سال نوری خواهد بود. اما به نظر می‌رسد تمدن‌های هوشمند ناپایدارتر باشند با میانگین عمر ۱۰۰۰ سال، لذا فاصله تمدن‌های هوشمند بسیار بیشتر خواهد بود، یعنی که ما به طرز وحشتناکی در این کهکشان بزرگ تنهاییم! به هر حال با تخمین خوش‌بینانه دوره حیات هوشمند بین۱ تا ۵ میلیارد، ۱۰ هزار سیاره هوشمند هم‌زمان خواهیم داشت با فاصله متوسط هزار سال نوری!
همان‌طور که ملاحظه می‌کنید محل بحث طول عمر حیات هوشمند است، که برای ما تا کنون حدود ۱۰۰ میلیون سال بوده که ممکن است با یک جنگ اتمی به پایان برسد. در این‌جا فرض شده که حیات هوشمند بالاخره به یک همچنین جایی می‌رسد. از طرفی برای این‌که به توانایی‌های لازم برای ارتباط با دیگر سیاره‌ها هم دسترسی پیدا کرده باشد، همین هزار سال آخر لازم است. اما اجازه دهید به جنگ اتمی فکر نکینم و به جای آن به شکست بهمنی تکنولوژی فکر کنیم. هوش بعد از این واقعه، آن‌قدر پیشرفت خواهد کرد که ممکن است به راحتی فاصله‌های هزاران سال نوری را پشت سر بگذارد. از کجا معلوم که بعضی از هوش‌های قبل از ما این مرحله را رد نکرده باشند و ما به زودی زود قبل از این‌که خود به این مرحله برسیم، مثل حیوانات وحشی رام آن موجودات فضایی نشویم!!

۱ نظر:

hemen گفت...

شايد همين حالا هم رام آن موجودات هستيم.
به نظر شما ممكن نيست؟